How-to: een prairietuin aanleggen

Een prairietuin combineert het beste van meerdere werelden. De combinatie van allerlei soorten vaste planten, bloemen en siergrassen maakt het een aantrekkelijke inrichting voor mens en dier. De behoefte aan onderhoudsvrij groen neemt steeds verder toe. Maar dat mag niet ten koste gaan van het kleurrijke beeld van de tuin. Bij een prairietuin hoeven er geen concessies gemaakt te worden. Met prairiebeplanting kun je namelijk een onderhoudsvriendelijke en duurzame tuin inrichten die toekomstbestendig is. Het is niet zonder reden dat deze tuininrichting bovenaan het lijstje staat bij veel toonaangevende tuinarchitecten. Ook wij zijn zeer gecharmeerd van het fenomeen dat de prairietuin heet. In dit blogartikel bespreken we wat een prairietuin is en hoe deze gerealiseerd kan worden.

Wat is een prairietuin?

De prairietuin is een eigentijdse tuininrichting waarbij vaste planten gecombineerd worden met siergrassen. Zoals de naam doet suggereren, is dit landschapsontwerp gebaseerd op beplantingen die voorkomen op prairies: oftewel grote grasvlakten in Noord-Amerika. Nederlandse tuinarchitecten hebben zich massaal laten inspireren door deze Westerse vegetatie. Een prairietuin is een tuin die rechtstreeks uit de natuur komt. Hierdoor geeft het ook een totaal andere uitstraling aan de tuin in vergelijking met andere moderne tuinontwerpen, waar de focus juist meer ligt op nette en strakke vormgevingen. Bij prairietuinen gaat het niet om de vorm, maar om hele andere elementen. Elementen die naadloos aansluiten op de eisen van een hedendaagse tuin. De prairietuin bestaat uit begroeiingen die niet met elkaar concurreren, maar elkaar juist versterken. Prairiebeplanting levert een unieke tuinbeleving. In particuliere tuinen, maar ook in bedrijfstuinen, parken en ander openbaar groen.

De eigenschappen van een prairietuin

Waan jezelf op een Amerikaanse prairie met wuivende siergrassen en kleurrijke planten die kriskras door elkaar staan. Prairiebeplanting kan eindeloos gecombineerd worden, zo staat er op ieder moment van het jaar wel iets in bloei. Een prairietuin is onderhoudsvriendelijk. De ijzersterke prairieplanten zijn niet gevoelig voor grote temperatuurverschillen, hitte, droogte of allerlei ziektes. Onkruid wieden is niet noodzakelijk, want de planten en grassen onderdrukken van nature al veel onkruid. De planten hebben een diepe wortelstructuur, waardoor ze goed in staat zijn om te overleven tijdens uitdagende situaties. De vegetatie hoeft dan ook niet bemest of bewaterd te worden. Hiermee heb je echt een duurzame tuin die toekomstbestendig is ingericht!

Door de grote diversiteit van de prairiebeplanting kent deze een langdurige bloeiperiode die meestal loopt van juni tot oktober. De absolute hoogtepunten zijn in de zomer en in de herfst. Prairieplanten groeien in tegenstelling tot de meeste planten, juist erg sterk tijdens deze jaargetijden. Dit maakt deze beplanting de perfecte aanvulling voor een klassieke bloemenweide, die zijn hoogtepunt beleeft tijdens de lente. Zo heb je het hele jaar wel iets in bloei staan.

Een prairietuin stimuleert de biodiversiteit. Alhoewel niet alle planten inheems zijn, heeft een prairietuin desalniettemin een hoge aantrekkingskracht op bijen, hommels, vlinders en allerlei andere beestjes. Insecten bezoeken de prairietuin niet alleen om voedsel te winnen, maar ook om te schuilen tussen de ruige beplanting.

Voordelen van een prairietuin

• Prairietuinen zijn niet alleen de tuinen van het heden, maar ook van de toekomst. Prairiebeplanting kan flinke hoosbuien bufferen en kan ook goed omgaan met langdurige droogte en hitte.
• De combinatie van vaste planten en siergrassen levert een gevarieerde bloeiperiode met diverse kleuren en geuren. Gegarandeerd een optimale natuurbeleving!
• Prairiebeplanting kent een langdurige bloeiperiode van juni tot oktober. De planten zijn ware (na)zomertoppers die voor vuurwerk zorgen in je tuin.
• Prairiebeplanting heeft een hoge aantrekkingskracht op bestuivende insecten en andere beestjes.
• Een prairietuin is onderhoudsvriendelijk en kostenbesparend. Er zijn geen onkruidverdelgers en meststoffen nodig.
• Een prairietuin heeft een langere levensduur dan een bloemenweide. De kans op vergrassing is ook een stuk kleiner.
• Een mooiere en rijkere pluktuin moet nog uitgevonden worden! Een prairietuin levert prachtige plukbloemen die prachtig staan in veldboeketten.

Nadelen van een prairietuin

• Prairietuinen zijn zeer winterhard, maar niet wintergroen. De uitgebloeide planten hebben tijdens de wintermaanden een dorre, chaotische aanblik. Niet iedereen wil dit in zijn of haar tuin.
• Er is enige plantenkennis nodig voor het beheer van de prairietuin. Om onkruiden te onderscheiden van de vegetatie, maar ook om bepaalde zaailingen weg te schoffelen.
• Bepaalde prairieplanten zijn woekerend van aard. Onderlinge concurrentie en overwoekering van andere (inheemse) planten is niet uitgesloten.
• Een prairietuin heeft weinig tot geen lentebloei. Wel is dit eenvoudig te behelpen door het zaaien van een eenjarig bloemenmengsel of bolgewassen.

Welke planten horen thuis in een prairietuin?

Een prairietuin bestaat uit sterke, kleurrijke en opgaande vaste planten die bestand zijn tegen droogte en hitte. Een prairietuin is geen prairietuin zonder de toevoeging van siergrassen. De combinatie van deze vaste plantengemeenschap en middelhoge tot hoge siergrassen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. In totaal zijn er honderden planten die geschikt zijn voor de prairietuin. Om jou een idee te geven, hebben we een aantal van onze persoonlijke favorieten op een rijtje gezet.

Prairieplanten:

• Rode zonnehoed
• Aster
• IJzerhard
• Rudbeckia
• Dropplant
• Duizendblad
• Meisjesogen
• Knopige slangenwortel
• Kattenkruid
• Kogeldistel

Siergrassen:

• Ruwe smele
• Pampasgras
• Struisriet
• Vedergras
• Prairiegras
• Lampenpoetsersgras
• Zegge
• Pijpestrootje
• Goudbaardgras
• Parelgras

Waar kan een prairietuin gerealiseerd worden?

Een prairietuin kan op vrijwel elke bodem gerealiseerd worden. Het is belangrijk dat de prairiebeplanting diep genoeg kan wortelen in de grond. Het maakt niet uit als de bodem droog is of juist behoorlijk vochtig. Het is vooral de structuur van de bodem die een cruciale rol speelt. Prairiebeplanting heeft over het algemeen een licht kalkhoudende bodem als voorkeur. Neem van tevoren een bodemtest af om erachter te komen of je kalk moet strooien om de zuurgraad te neutraliseren. Verder houden prairietuinen van zon en licht. Een zonnige plek is dan ook een vereiste. Er moet op z’n minst een halve dag zonlicht terechtkomen op de plek waar de vegetatie komt.

Waar je aan moet denken bij het aanleggen van prairiebeplanting

We starten op een schone lei. Verwijder aanwezige begroeiingen (lees onkruid). Heb je lichte grond? Gebruik dan een zandgrondverbeteraar als bentoniet. Bemest de bodem niet met andere meststoffen. Prairieplanten groeien het best op schrale ondergrond. Zaai de prairieplanten dicht op elkaar. De planten groeien in de meeste gevallen recht omhoog, dus als je deze in groepen zaait geeft dit het mooiste resultaat. Een prairietuin bestaat uit verschillende lagen. Hierbij spelen de groeihoogten en de kleurstellingen belangrijke rollen. Elke plant heeft zijn eigen rol. De basis bestaat uit siergrassen die aangevuld worden met planten die volume en kleur geven, zoals rode zonnehoed en rudbeckia. Daarnaast heb je nog vulplanten zoals stijf ijzerhard en kogeldistels. Deze prairieplanten worden veelal gebruikt om de lege plekken tussen de overige karakteristieke soorten op te vullen.

Wanneer kan prairiebeplanting gezaaid worden?

De kiemtijd van prairiebeplanting kan nogal variëren. Desondanks geldt in de meeste gevallen dat het najaar het beste zaaimoment is. Dit klinkt misschien tegenstrijdig, maar prairiebeplanting is zeer goed ingeburgerd in ons klimaat. Zij zullen een winter in de buitenlucht zonder problemen overleven. Het voordeel van zaaien in het najaar, is dat de prairiebeplanting zich voor de jaarwisseling nog goed kan vestigen. Warme temperaturen wisselen zich in het najaar af met vochtigheid en de bodem is nog warm van de afgelopen zomer. Dit maakt het de perfecte kiemomstandigheden. En doordat de prairiebeplanting in de herfst goed kan wortelen, kunnen deze in de lente extra snel groeien en bloeien.

De prairietuin onderhouden

We weten inmiddels dat een prairietuin onderhoudsvriendelijk is. Tijdens de beginfase zal je ongetwijfeld werk hebben met het verwijderen van ongewenste planten en onkruiden. Je kunt ook bodembedekkers strooien tussen de planten. Onze persoonlijke voorkeur gaat uit naar het bedekken van de toplaag van de bodem met lavakorrels. Lava zit vol met voedende materialen. Daarnaast houdt het vocht vast en gaat het ook onkruid tegen. Als de vegetatie eenmaal dichtgegroeid is, krijgen onkruiden geen kans meer. Dan hoef je maar één keer per jaar echt onderhoud te plegen. De onderhoudsbeurt vindt plaats in het vroege voorjaar. Op z’n vroegst eind februari of anders begin maart. De uitgebloeide planten kunnen verwijderd worden. Maai daarnaast ook de siergrassen kort. Zorg ervoor dat het maaisel meteen wordt afgevoerd. 

Je hoeft de prairietuin niet te bemesten. Het is wel raadzaam om kalk te strooien, zodat je een licht kalkhoudende bodem behoudt.