Maak je tuin insectenvriendelijk!

De aanwezigheid van insecten in je tuin is van onschatbare waarde. Ze spelen een prominente rol in de kringloop van ons leven. Het zijn de nuttige bestuivers die ervoor zorgen dat je planten met pracht en praal in bloei staan. (Honing)bijen zijn belangrijke bestuivers die leven van nectar, stuifmeel en honingdauw. Waar ze deze voedingsstoffen vinden? Juist, in het bloemhart van planten. Maar, niet elke plant levert voedsel. Het zijn bepaalde waardplanten, vaak inheemse bloemen, die zorgen voor overwinteringsvoedsel en huisvesting. Bijen, vlinders en lieveheersbeestjes kennen we allemaal wel. Maar wist je dat er nog veel meer insecten zijn die nuttige taken in onze tuinen vervullen? Ook deze zijn van levensbelang. Dus, kom in actie en maak je tuin insectenvriendelijk!

Inhoud

• Redenen om je tuin insectenvriendelijk te maken
• Welke bloemen zijn goed voor bijen?
• Hoe kun je vlinders naar je tuin lokken?
• Andere nuttige insecten lokken
• Een insectenhuis

Redenen om je tuin insectenvriendelijk te maken

Wij kunnen insecten een handje helpen, maar we krijgen er ook wat voor terug! Zie het als een gezamenlijke inspanning waar zowel mens als dier een stukje beter van wordt. Terwijl bestuivende insecten hun voedsel winnen uit jouw planten, zorgen ze tegelijkertijd voor een rijkere bloei met extra felle kleurtinten. Wanneer je een fruitboompje in de tuin hebt staan of zelfs je eigen groentes verbouwd is het wel zo makkelijk dat er wat insecten in de buurt zijn. Want zonder de aanwezigheid van insecten, groeit er niets! Nuttige insecten vormen de basis voor een gezonde tuin. 

Ook beestjes die je met het blote oog niet zo snel ziet, vervullen belangrijke taken. Denk bijvoorbeeld aan gaasvliegen, die bladluizen, bladvlooien en andere plaaginsecteneitjes oppeuzelen. Of sluipwespen die ongewenste gastheren als rupsen, mieren en luizen van binnenuit opeten. 

Ben jij van plan om je tuin insectenvriendelijk te maken? Mede met het oog op de hierboven genoemde voordelen juichen wij het alleen maar toe.  

Welke bloemen zijn goed voor bijen?

Heb je een kaal stukje grond over in de tuin? Overweeg dan eens om een bloemenweide aan te leggen. De beste tip die we je kunnen geven is om nectarhoudende planten te zaaien in je tuin. Zonder de aanwezigheid van nectar, is de kans klein dat bestuivende insecten de weg vinden naar jouw tuin. De voorkeur gaat uit naar waard- en drachtplanten. Uitzonderingen daargelaten, vinden insecten hun noodzakelijke voedsel doorgaans in het bloemhart van inheemse planten. Dit zijn wilde bloemen die van nature voorkomen in Nederland. 

Met het zaaien van de volgende bloemzaden vergroot jij de biodiversiteit in jouw omgeving.

Phacelia

Phacelia wordt ook wel bijenbrood genoemd. De plant heeft zijn naam te danken aan het feit dat deze bijzonder veel nectar produceert. Elk bloemetje zit vol met deze onweerstaanbare lekkernij voor bijen en hommels. Eenmaal gezaaid kun je er niet tegen knipogen, want voor je het doorhebt is de plant is al ontkiemt. Phacelia staat maandenlang in bloei. Tijdens deze periode is het een trekpleister voor nuttige insecten. Deze plant staat niet voor niks in onze Top 10 bloemen voor bijen lijst!

Komkommerkruid

Komkommerkruid, of ‘Bernagie’, hebben net als phacelia blauwe tot paarsachtige bloemen. Het bloemhart, dat één grote voedingsbron is voor bestuivende insecten, heeft een open structuur, waardoor deze makkelijk te bereiken is. Deze bijen bloem zit tjokvol nectar en stuifmeel. Niet alleen als bijenplant, maar ook esthetisch gezien is deze plant een waardevolle aanvulling voor de tuin. Met name in middelhoog begroeide borders komt komkommerkruid goed tot zijn recht.

Papavers

De papaver is een wereldwijd bekende plant. Klaprozen hebben er een handje van dat ze vanuit het niets opduiken. In het wild langs spoordijken en wegbermen, maar ook tussen begroeiingen op akkers. Het is een pioniersplant die zijn weg snel weet te vinden op een kaal stuk grond. Je kunt klaprozen ook in de tuin zaaien. Een papaverveld valt namelijk goed in de smaak bij insecten. Deze karakteristieke plant is een hommels en honingbijen bloem. Met hun prachtige rode bloemen zijn ze van meerwaarde in iedere tuin. Papavers kunnen op alle tuingronden ingezaaid worden. Het zaaien zelf is trouwens een fluitje van een cent!

Zonnehoed

De zonnehoed is een uitheemse plant die zijn oorsprong vindt in Noord-Amerika. Deze sensationele vaste plant is desondanks een voedingsbron voor hommels, honingbijen en vlinders. Zonnehoeden komen voor in verschillende soorten. De meest bekende en wellicht populairste soort is de rode zonnehoed. Deze herfstbloeier heeft een chocoladebruin bloemhart dat omringd wordt door donkerroze lintbloemen. De plant valt niet alleen in de smaak bij insecten, maar ook bij tuinarchitecten en stylisten. Waarom dat het geval is, spreekt voor zich. Aanschouw de plant zelf maar eens!

Goudsbloem

De goudsbloem is een zomerbloem die afkomstig is uit Zuid-Europa. Het is dan ook niet verrassend dat deze plant veel zonuren nodig heeft om goed te kunnen ontwikkelen. Ondanks het feit dat de goudsbloem een eenjarige plant is, hoef je ze maar een keer te zaaien om ze jarenlang in je tuin te hebben. De plant is bij uitstek geschikt als moestuinbloem. Met haar geur houdt ze schadelijke insecten als wolluis en witte vlieg op afstand van je gewassen. Ook in een insectenvriendelijke tuin komt de goudsbloem goed van pas. Waar deze plant plaaginsecten juist op afstand houdt, lokken ze anderzijds nuttige insecten naar je tuin toe. Goudsbloemen zitten vol nectar. En door de aromatische geur die de plant afgeeft, zullen hommels en bijen al snel doorhebben dat er een lekkere maaltijd voor hen klaarstaat. Ook is de goudsbloem een plant die belangrijk is voor het voortbestaan van allerlei soorten rupsen. Kortom, genoeg redenen om je insectenvriendelijke tuin te verrijken met deze zomerbloemen!

Korenbloem

Als we het hebben over klassieke planten, dan hebben we het ook zeker over de korenbloem. Er is geen plant zoals de korenbloem, want deze heeft een unieke blauwtint. Het akkerkruid was vroeger veel terug te vinden in korenvelden. Tegenwoordig groeien ze vaker rond wegranden en weides. De blauwe korenbloem is aantrekkelijk voor bijen, vlinders en andere dieren die daar weer afhankelijk van zijn. Met het zaaien van dit oerhollandse akkeronkruid kun je niet misgaan. Een musthave voor een insectenvriendelijke tuin, als je het ons vraagt.

Zonnebloemzaden

De zonnebloem is een plant die we allemaal wel kennen. Deze typische zomerbloeier is gemakkelijk te zaaien in je tuin. Zorg er wel voor dat je de zonnebloemzaden voldoende ruimte gunt, want sommige varianten kunnen tot boven de schutting uitgroeien! Zonnebloemen kiemen en groeien snel. Het zaairesultaat laat niet lang op zich wachten. Zonnebloemzaden zijn dan ook leuk om weg te geven als cadeautje. Of volg het groeiproces zelf op de voet door ze in rijen in je tuin te zaaien. Zonnebloemen zijn goede plukbloemen. Ze staan erg mooi op een veldboeket. Voor meer informatie over snijbloemen, verwijzen we je graag door naar onze blog: ‘Plukbloemen in eigen tuin zaaien’.

Het zaaien van deze bloemen is een leuke en leerzame hobby voor het hele gezin! Deze planten verhogen de weerstand van wilde bijen en hommels. Ze trekken niet alleen tientallen insecten aan, maar ook vogels. Laatstgenoemde zijn dol op de zonnebloempitten die de plant loslaat zodra deze is uitgebloeid.

Bijenmengsels

Je kunt je insectenvriendelijke tuin zelf inrichten met één of meer van de hierboven genoemde bloemen. Ook kun je een kant-en-klaar bijenmengsel uitstrooien, die als doel heeft om insecten te voorzien van de nodige voedingsstoffen. Deze bloemenmengsels zijn samengesteld met het oog op belangrijke factoren als bloeiperiode en groeihoogte. Het voordeel hiervan is dat je met de bloemen bijen het hele jaar door voorziet van voedsel en onderdak. Bijenmengsels komen in verschillende soorten en maten. Een populaire variant is het Tübinger bijenmengsel. Dit ecologisch en snelgroeiend mengsel vormt een hoge opbrengst met betrouwbare bijenplanten als phacelia, kaasjeskruid en komkommerkruid.  

Hoe kun je vlinders naar je tuin lokken?

Net zoals dat bij (wilde) bijen het geval is, kunnen ook vlinders naar de tuin gelokt worden door middel van nectar en waardplanten waar ze hun eitjes op leggen. Inheemse planten helpen vlinders een heel eind op weg. Rupsen voeden zichzelf met een gering aantal planten. Lavendel, wilde peen, paardenbloem en kruisbloemigen als judaspenning en pinksterbloem vallen goed in de smaak. 

Ze zijn wat minder kieskeurig als ze eenmaal ontpopt zijn tot vlinder. Zolang er maar nectar aanwezig is, zullen ze een tussenstop maken. Een andere effectieve manier om de tuin vlindervriendelijk te maken is door een inheems bloemenmengsel te strooien. De afwisselende groeihoogtes en bloeiperiodes bieden een veilige infrastructuur die vlinders helpen te overleven. Vlinders hebben beschutting nodig die je hen kan bieden door begroeiingen als hagen, heggen en nectarrijke bloemen. Je kunt ook een vlinderkastje plaatsen in de tuin. Deze zijn voorzien van verticale sleuven, zodat vlinders veilig uit kunnen rusten.

Andere nuttige insecten lokken

Naast de bekende bijen en vlinders zijn er ook minder bekende insecten die eveneens belangrijke taken vervullen in onze tuinen. We hadden de lieveheersbeestjes al even genoemd, maar wat dacht je van mieren, oorwormen en zweefvliegen? Gezamenlijk verlenen deze insecten belangrijke klusjes, zoals bestuiving en ongediertebestrijding. Ze zorgen voor een evenwichtig ecosysteem. Graszaaddirect heeft een bloemenmengsel voor nuttige insecten. Dit bloemenmengsel bevat 15 inheemse planten, die elk aantrekkelijk zijn voor een breed scala insecten.

Een insectenhuis

Een insectenhuis is een hotelletje dat bestaat uit verschillende kamers. Elke kamer is speciaal ingericht op de wensen van de desbetreffende, bezoekende insect. Een insectenhuis biedt niet alleen onderdak, maar ook bescherming tijdens de koude wintermaanden. Het insectenhotel wordt betreden middels buisjes en gaatjes. Wilde bijen leggen hun eitjes in het huisje. Je kunt een kant en klaar insectenhuis kopen, of zelf maken met behulp van materialen zoals hout, eiken, droge takjes en dennenappels.