Mest in detail
Elke plant heeft zo zijn specifieke mineralen en sporenelementen nodig om goed te kunnen groeien. Mest wordt gemaakt met allerlei samenstellingen. De basis voor mest bestaat uit NPK.
Inhoud
Stoffen
(N), wat staat voor stikstof, (P) voor fosfor en (K) voor kalium. Deze drie delen zijn belangrijk omdat stikstof - wat planteneiwitten aanmaakt - de groei bevordert en het gras of de plant een mooie groene kleur geeft. Fosfor zorgt voor een goede wortelontwikkeling en kalium zorgt voor stevigheid en een goede weerstand tegen schimmels.
Weet jij niet zeker wat voor stoffen jouw planten mist? Als je een klein en lichter gekleurd blad ziet, dan is er waarschijnlijk een tekort aan stikstof. Mocht er een paarse verkleuring en een slechte vrucht ontwikkeling voorkomen, dan kan het zijn dat er te weinig fosfor aanwezig is. Als er een tekort is aan kalium, dan is dat te zien aan gele of bruine randen om het blad.
Vaak worden er meer stoffen aan toegevoegd, zoals calcium (Ca) wat de stevigheid van de celwand bepaald en de wateropname regelt. Daarnaast wordt er vaak magnesium (Mg) aan toegevoegd waardoor het gras sneller herstelt en groeit. Er kunnen ook andere elementen worden toegevoegd (denk aan: ijzer en zink bijvoorbeeld). Let goed op de samenstelling van de meststof en welke werkingen deze stoffen hebben wanneer je van plan bent om te bemesten.
Zie je een meststof staan waarop staat 10 + 4 + 6 (zoals Culterra Groen 20kg), dan wordt er vanuit de basis gerekend (NPK) en zit er in de meststof 10% stikstof, 4% fosfaat en 6% kalium. Deze meststof richt zich dan meer op het stikstofelement en dus het maken van eiwitten en een diepgroene kleur.
Let wel, planten kunnen een tekort én een overvloed hebben aan mineralen en sporenelementen. Zorg er dus voor dat er niet ineens te veel mest gestrooid wordt. Vaak wordt het aangegeven op de verpakking wat de ideale dosering is en wanneer het gebruikt moet worden.
Sporenelementen
Stoffen zoals ijzer, koper, zink, jodium, mangaan, borium etc. worden sporenelementen genoemd. Dit zijn stoffen waar planten maar kleine beetjes van nodig hebben. In een gezonde bodem komen deze stoffen van nature voor.
Stoffen op een rijtjeStikstof (N) is de belangrijkste stof voor een plant omdat het onderdeel uitmaakt van eiwitten, bladgroen, enzymen etc. Stikstof heeft een grote positieve invloed op de groei en ontwikkeling van een plant.
Fosfor (P) speelt een belangrijke rol bij de groei van een plant omdat het noodzakelijk is voor de vorming van bepaalde eiwitten voor een plant en processen zoals fotosynthese. Het zorgt voor een goede wortelgroei.
Kalium (K) is goed voor het verminderen van de gevoeligheid van gewassen voor droogte of het beperken van schade door sommige schimmelziekten. Daarnaast zorgt Kalium voor verbeterde kwaliteit eigenschappen zoals smaak, kleur en geur van diverse producten.
Magnesium (Mg) is belangrijk voor een ongestoorde (gewas)groei. Het is één van de bouwstenen voor bladgroen.
Calcium (Ca) is essentieel als we het hebben over celstrekking en groei. Vooral op kleigronden heeft Calcium een goed effect.
Misschien onbelangrijk voor een gazon, maar Natrium (Na) is belangrijk voor de gezondheid van vee. Het heeft invloed op smakelijkheid van het gras en uiteindelijk (mogelijk) de melkproductie.
Soorten
Naast verschillende samenstellingen, zijn er natuurlijk ook verschillende soorten mest. Denk aan organische mest, kunstmest, compost en speciale meststoffen.
Van oudsher wordt organische mest gebruikt om de bodem te verbeteren. Organische mest is een combinatie van dierlijke mest en compost. Een groot voordeel hiervan is dat de voedingsstoffen langzaam afgegeven wordt aan de bodem. Deze groep meststoffen verrijkt door middel van humus-vormende deeltjes de grond (Pelckmans, 2019).
Natuurlijke mest werk je in de grond door te spitten of te cultiveren. Mest kan ook in gedroogde korrels gebruikt worden die over het gazon gestrooid kan worden (denk aan gedroogde koemestkorrels). Door regen (of door het gebruik van een sproeier) worden de voedingsstoffen afgevoerd naar de wortels van de plant.
Kunstmest is een minerale meststof die kunstmatig gemaakt wordt. Het geeft de planten een groei stoot, maar verbetert de bodem niet. Vooral met kunstmest moet worden uitgekeken met overbemesting; planten groeien hard en kan de bodem uitputten.
Compost kan zelf worden gemaakt (klik hier voor handige starterstips!) en zorgt voor een goede bodemstructuur. Het is niets anders dan het omzetten van GFT-afval (Groente, Fruit en Tuin) naar grondstoffen. De stoffen die ontstaan bij het composteren zijn voedzame, vochthoudende humus. Humus wordt veel gebruikt als plantenvoeding in de (moes)tuin. Het maakt de grond luchtiger en houdt vocht voor een langere tijd vast in droge tijden.
Speciale meststoffen zijn gemaakt voor een specifieke plant of groep planten die een bepaalde samenstelling van voedingsstoffen nodig hebben. Planten doen het goed met een universele samenstelling, maar er zijn bepaalde groepen die wel wat extra’s kunnen gebruiken! Denk bijvoorbeeld aan rozenmest, buxusmest of coniferenmest. In deze meststoffen zitten alle stoffen die zich richten op de behoeftes van een bepaalde plantensoort.
