Het gras verticuteren, wanneer en hoe?

Verticuteren kun je leren! Als gazonbezitter kom je er niet onderuit, want verticuteren is nodig om je gazon het hele jaar in een goede staat te behouden. Maar hoe en wanneer moet je je gazon precies gaan verticuteren? In dit artikel proberen we het zo goed mogelijk uit te leggen, zodat jouw grasmat straks dichter en groener is dan die van de buren!

Inhoud

• Wat is verticuteren?
• Wanneer gras verticuteren?
• Waarom moet je verticuteren?
• Gazon verticuteren in het voorjaar of najaar?
• Wat eerst: verticuteren of kalk strooien?
• Kun je een nieuw gazon verticuteren?
• Mag je verticuteren als het gras nat is?
• Hoe vaak moet je verticuteren?
• Hoe moet je gras verticuteren?
• Wat te doen na het verticuteren?
• Verticuteren met een verticuteermachine
• Verticuteren met een hark

Wat is verticuteren?

Verticuteren is het verwijderen van de viltlaag die tussen het gras groeit. De viltlaag bevindt zich in de toplaag van het gazon en is niets anders dan een ophoping van mos, onkruid en dood gras. Als je deze ongewenste begroeiing niet weghaalt, kan dit voor grote problemen zorgen. Een te dikke viltlaag verslechtert de luchtcirculatie, waterhuishouding en de toestroom van voedingsstoffen naar de graswortels. 

Verticuteren is een woord dat rechtstreeks ontleend is aan de Engelse woorden ‘vertical cut’. We kunnen hieruit opmaken dat het gaat om het verticaal maaien (of letterlijk vertaald: snijden) van de toplaag van het gazon.

Let op: verticuteren en beluchten wordt vaak door elkaar gehaald. Je gazon beluchten doe je om water, voedingsstoffen en lucht in je gras te krijgen door middel van gaatjes in je gazon. Dit is een ander klusje dan verticuteren en beide hebben ze een ander doel. 

Wanneer gras verticuteren?

Je kunt het beste je gras verticuteren in het voor- of najaar, tussen maart en september. Tijdens deze maanden kan het gazon zich sneller herstellen van de beschadigingen die ontstaan tijdens het verticuteren. 

Gebruik de bodemtemperatuur als richtlijn om te bepalen of het een geschikt moment is om je gras te verticuteren. Bij een bodemtemperatuur onder de 7 graden Celsius stopt gras volledig met groeien. Bij stilstaande groei kan het zich niet herstellen. Hierom is het algemene advies om het gazon te verticuteren bij een bodemtemperatuur boven de 10 graden Celsius. Wil je graag verticuteren, maar spant het erom of de bodemtemperatuur wel op peil is? Dan kun je dit vooraf meten met een grondthermometer om zeker te zijn van je zaak.

Waarom moet je verticuteren?

Door te verticuteren verwijder je de verstikkende viltlaag, waardoor water en zuurstof de grasplanten kunnen bereiken. Dit houdt het gras in een gezonde toestand. Verticuteren brengt echter nog veel meer voordelen met zich mee:

• Bevordert de gezondheid van je gazon.
• Verbetert de luchtcirculatie en voorkomt tegelijkertijd verstikking. 
• Voorkomt een broedplaats voor ongedierte in je gazon.
• Water kan makkelijker de bodem binnendringen, waardoor het gazon minder snel uitdroogt.
• Voedingsstoffen kunnen beter worden opgenomen door de graswortels. 
• Verticuteren beperkt de groei van mos en onkruid in het gazon.
• Het verwijderen van de toplaag stimuleert de ontwikkeling van nieuwe groeipunten, waardoor je uiteindelijk een dichtere zode krijgt.

Gazon verticuteren in het voorjaar of najaar?

Zowel het voorjaar als najaar zijn geschikte momenten om te verticuteren. De beste periode om te verticuteren is situatieafhankelijk. Er zijn in ieder geval een aantal belangrijke factoren waarop je moet letten.

• Denk aan je timing. Begin in het voorjaar pas met verticuteren zodra de bodem voldoende is opgewarmd. Dit is meestal in de loop van de maand april het geval. Verticuteer in het najaar rond september of oktober, zodat de bodemtemperatuur nog warm genoeg is.
• Houd rekening met de weersomstandigheden. Net als met grasmaaien is het ook met verticuteren verstandig om dit altijd te doen bij droog weer. Het mag echter ook niet té droog zijn. Verticuteren bij warm weer kan namelijk leiden tot uitdroging of zelfs verbranding van het gazon.
• Stel de verticuteermachine in op de juiste hoogte. De messen mogen maximaal drie millimeter diep in het gras komen. Als je ze dieper instelt, kan dit de graswortels beschadigen.

Wat eerst: verticuteren of kalk strooien? 

De juiste volgorde is eerst verticuteren en daarna kalken. Doordat het gazon kort is geverticuteerd, kunnen de kalkkorrels sneller oplossen in de bodem. Als je eerst gaat kalken en daarna verticuteren, bestaat er een kans dat de kalkkorrels naar boven komen en minder goed uitwerken. 

Na het verticuteren ontstaan er vaak kale plekken, welke bijgezaaid kunnen worden met specifieke herstelgraszaden. Dit is eigenlijk de allereerste stap die je moet ondernemen na het verticuteren. Daarna kun je kalken en tenslotte gazonmest strooien.

Kun je een nieuw gazon verticuteren? 

Je kunt een jong gazon dat minder dan een jaar geleden is ingezaaid niet verticuteren. Het gras heeft immers tijd nodig om sterk te worden en te groeien. De wortels moeten zich vestigen in de bodem voordat je aan de slag kunt met verticuteren, anders zou het jonge gras te snel beschadigd raken. Als een nieuw gazon met zorg is aangelegd, zou het de eerste drie jaar überhaupt niet geverticuteerd hoeven te worden.

Mag je verticuteren als het gras nat is?

Het is niet verstandig om gras te verticuteren bij nat weer. Nat gras kan gaan klitten in je verticuteermachine, waardoor het kan vastlopen of zelfs kapot kan gaan. Daarom wordt nat gras maaien ook afgeraden. Daarnaast kun je ook spoorvorming krijgen en dat is ook niet bepaald bevorderlijk voor de gezondheid van het gazon. Het gazon mag wel lichtvochtig zijn, maar niet té nat. Idealiter ga je pas verticuteren als het gras opgedroogd is. Dat is het beste voor je gazon, voor je verticuteermachine en waarschijnlijk ook voor je eigen humeur!

Hoe vaak moet je verticuteren?

In de meeste gevallen is het verstandig om je gazon één keer per jaar te verticuteren. Het hangt echter van veel verschillende factoren af hoe vaak je moet verticuteren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de kwaliteit van je bodem of de betreding van het gazon. Merk je echter dat er snel een dikke viltlaag opbouwt in je gazon, dan kun je overwegen om je gras eens in de zes maanden te verticuteren. Maar wees gerust, dit zou niet snel voorkomen. Het is ook mogelijk dat je gazon juist een goede bodemstructuur heeft en minder vaak geverticuteerd hoeft te worden. In dit geval heb je de optie om je gazon één keer per twee jaar (en soms zelfs nog meer jaren) te verticuteren.

Hoe moet je gras verticuteren?

In principe is het verticuteren van gras niet erg moeilijk, maar je moet uiteraard wel even weten hoe te verticuteren en welk tuingereedschap je hiervoor nodig hebt. Hieronder hebben wij een aantal stappen gezet om je gras te verticuteren.

Stap 1: Het begint allemaal met grasmaaien. Je moet het gazon eerst kort maaien voordat je gaat verticuteren. Dit maakt de tuinklus minder zwaar, omdat je dan makkelijker bij de viltlaag kunt komen. Maai het gras iets korter dan gebruikelijk. Hanteer een maaihoogte van 2-3 centimeter. Verwijder al het maaisel, takjes, steentjes en ander afval van het gazon.

Stap 2: Voordat je begint met verticuteren, is het belangrijk om de verticuteermachine op de juiste hoogte te stellen. Voor het beste resultaat moet je ongeveer twee tot drie millimeter diep verticuteren. De ideale diepte hangt af van de dikte van de viltlaag.

Stap 3: Kies tussen een verticuteermachine of een verticuteerhark (lees in het kopje hieronder welke je het beste kunt kiezen). Begin met het verticuteren in rechte banen over de lengte van je gazon. Herhaal dit in de breedte, zodat je elk deel van het gazon bijlangs bent gegaan. Doe dit niet te snel maar juist met beleid! 

Stap 4: Na het verticuteren zullen er hoogstwaarschijnlijk veel losse materialen, zoals mosresten, op het gazon liggen. Hark dit zorgvuldig weg voordat je verder gaat met de volgende stap.

Tip: Gebruik voor het verticuteren ijzersulfaat tegen mos. Wacht daarna nog twee dagen voordat je aan de slag gaat. De meeste mosresten zijn dan afgestorven, waardoor verticuteren een stuk gemakkelijker wordt!

Stap 5: De volgende en tevens laatste stap is het bijzaaien van de kale plekken met graszaad. Tenslotte kun je het gras gaan bemesten om het herstel te bevorderen.

Wat te doen na het verticuteren?

We hebben het al kort door laten schijnen: na het verticuteren ben je nog niet gelijk klaar. Zowel de voorbereiding als het afronden van het verticuteren zijn erg belangrijk. Hieronder vind je enkele tips over wat je zou moeten doen na het verticuteren.

Stap 6: Het gazon doorzaaien na het verticuteren 

Het gazon ziet er nu misschien wat kaal en levenloos uit. Maar maak je geen zorgen: het gazon neemt na het verticuteren extra licht en lucht op. Dit zorgt er alleen maar voor dat het gazon zich sneller herstelt! Meestal is het wel nodig om de kale plekken bij te zaaien met graszaad. We hebben hier speciale herstelgrasmengsels voor in ons assortiment. Deze mengsels bevatten over het algemeen een hoog percentage Engels raaigras. Dit grassoort ontkiemt na een paar weken al zodat je snel weer een dichte graszode hebt met een hoge betredingstolerantie. Om het je wat makkelijker te maken, hebben wij ook een blog geschreven over hoe je gras kunt zaaien!

Stap 7: Bemesten na het verticuteren 

Nadat je het gras hebt geverticuteerd, kun je vervolgens het beste gazonkalk strooien. Zoals we eerder al aangeven, groeien mos en onkruid snel op te zure bodems. Bodems verzuren van nature. Je kunt dit verzuringsproces langer uitstellen in de toekomst door het ontzuren van de bodem met kalkmeststof. Kalk heeft namelijk een neutraliserende waarde en dit zorgt ervoor dat de pH-waarde (zuurgraad) van de bodem op peil is.

Nadat je het gazon bekalkt hebt, is het een mooie vervolgstap om Summer - Organische gazonmest te strooien tijdens de zomermaanden of Autumn - Organische gazonmest voor een toepassing in het najaar. Deze organische meststoffen bevatten de belangrijkste NPK-voedingsstoffen. Dit zijn de bouwstenen die grasplanten nodig hebben om goed te kunnen groeien.

Wanneer je gazonmest strooit, loop je het gevaar dat het verbrandt tijdens de warme zomermaanden. Organische meststoffen hebben geen verbrandingsrisico. Deze biologische meststoffen hebben een lange, gelijkmatige werking tot wel drie maanden lang.

Stap 8: Bewateren na het verticuteren 

Het is belangrijk om het gazon na het verticuteren voldoende water te geven om het gras te helpen herstellen. Tijdens je tuin verticuteren worden kleine gaatjes in de bodem gemaakt, waardoor water beter kan doordringen tot de wortels van het gras. Het is dus een goed moment om je gazon te sproeien en de wortels van het gras dieper in de grond te laten groeien. Na het verticuteren is het aanbevolen om het gazon de eerste week regelmatig water te geven om de bodem vochtig te houden, maar niet te veel water te geven om te voorkomen dat het gras gaat rotten.

Bonustip: een tuinsproeier kan goed van pas komen. Voor kleinere gazons kun je dit doen met een zwenksproeier. Wanneer je een grote lap grond hebt, kun je het gras beter bewateren met een sectorsproeier. Je kunt een sectorsproeier eenvoudig met een piket in de grond bevestigen, maar er zijn ook sectorsproeiers op een poot. Graszaaddirect heeft voor iedere tuingrootte een breed assortiment aan tuinsproeiers en druppelaars.

Verticuteren met een verticuteermachine 

Als je een groot gazon hebt van enkele honderden vierkante meters, dan adviseren wij om een verticuteermachine te gebruiken. Verticuteren is een arbeidsintensieve klus, maar met dit handig hulpmiddel maak je het een stuk eenvoudiger voor jezelf. 

Je hebt zowel elektrische verticuteermachines als verticuteermachines met een benzinemotor. Elektrisch aangedreven machines zijn geschikt voor middelgrote gazons met een oppervlakte tot 500 m². Voor gazons groter dan 500 m² wordt een verticuteermachine op benzine aanbevolen.

Een verticuteermachine is een serieuze investering die enkele honderden euro’s kan kosten. Je kunt overwegen om een verticuteermachine voor een paar tientjes te huren bij een bouwmarkt of tuincentrum. Je zou het zelfs met je buren af kunnen stemmen, zodat jullie het gezamenlijk kunnen gebruiken en de kosten kunnen delen.

Verticuteren met een hark 

Je kunt gras ook met de hand verticuteren. Gras handmatig verticuteren met een hark is echter een stuk arbeidsintensiever dan met een verticuteermachine. Het is tegelijkertijd ook een stuk goedkoper dan het alternatief.

Kleine gazons met een oppervlakte van maximaal 100 m² kunnen prima geverticuteerd worden met een verticuteerhark zoals de Talen Tools - Verticuteerhark. Deze verticuteerhark bestaat uit een kant met scherpe, korte messen en uit een kant met lange, minder scherpe messen. De kant met de korte messen kan gebruikt worden om te verticuteren. Dit doe je op dezelfde manier als met een verticuteermachine door een snijdende beweging te maken in horizontale en verticale richting. De lange kant van de verticuteerhark kan gebruikt worden om de dode mos- en grasresten weg te harken.

Met verticuteren verwijder je mos, onkruid en dood gras uit de bovenste laag van je gazon. Het is een belangrijk onderdeel van het onderhouden van een gezond, groen en mooi gazon. Des te gezonder je gazon, des te trotser je er op zal zijn! Heb je nog vragen over verticuteren? Neem dan gerust contact op met onze specialisten. Bij Graszaaddirect helpen wij jou graag verder met het realiseren van jouw droomtuin.